دوستان خوب برای بچه های خوب

یکی از نشریات جوانانه برای سریال تاریخی در چشم باد پرونده ای کار کرده بود که یکی از بخشهای آن اختصاص داشت به گاف های تاریخی این سریال. یکی از این گافها مربوط بود به وجود عکس شخصیت تلویزیونی یانگوم بر روی کیف مدرسه یک دختر بچه ، آنهم در سکانسی که مثلا مربوط به دهه شصت بود! اینکه برای ساخت سریالی به آن عظمت نتوان صحنه را از وجود این کیف مدرسه یانگوم نشان خالی کرد، شاید قابل قبول نباشد اما خالی بودن ویترین مغازه های لوازم التحریر از این نمادهای غیر ایرانی از این هم غیر قابل باورتر است.

شاید بتوان برای ضبط کردن یک سکانس فیلمی تاریخی مراقب بود Ú©Ù‡ یانگوم Ùˆ باربی Ùˆ اسپایدرمن Ùˆ راکی Ùˆ... ندوند وسط صحنه، اما واقعا سخت است Ú©Ù‡ بتوان  پای این موجودات را از دفتر Ùˆ جامدادی Ùˆ کیف دانش آموزان قطع کرد. شخصیتهایی به دور از فرهنگی ایرانی Ùˆ اسلامی Ú©Ù‡ تنها به حضور خوش رنگ Ùˆ لعاب خود بر روی لوازم التحریر اکتفا نمی کنند Ùˆ Ú©Ù… Ú©Ù… رد پای خود را بر روی دل Ùˆ فکر کودکان Ùˆ نوجوانان هم بر جای Ù…ÛŒ گذارند. نقد Ùˆ بد Ùˆ بیراه گفتن به این مشکل چند سالی است Ú©Ù‡ به سکه رایج محافل فکری Ùˆ فرهنگی دغدغه مند تبدیل شده است اما گامهای عملی برای رفع آن هیچوقت پا به پای این سخنان پیش نرفته است. البته این عرصه چندان هم بکر Ùˆ دست نخورده نبوده است. یکی از اقدامات عملی برای پشت پا زدن به این هجوم توسط «Ù…وسسه فرهنگی هنری کاربردی خیبر» صورت گرفته است، کاری Ú©Ù‡ در ادامه این مطلب بیشتر با آن آشنا خواهید شد.

 Ø®ÛŒØ¨Ø±ÛŒ برای فتح قلعه

«Ù…وسسه‌ای مردمی Ú©Ù‡ با عنایت حق تعالی Ùˆ الطاف امام عصر(عج)ØŒ به همت جمعی از دانشجویان بسیجی فعالیت خود را از سال 1378 شروع کرده است Ùˆ فعالیتهای پژوهشی- کاربردی خود را در قالب پروژه‌های تحقیقاتی از قبیل خانواده، عفاف Ùˆ حجاب، نقد فمنیسم، صهیونیزم Ùˆ ... انجام داده است.» این چند جمله در ابتدای بخش معرفی موسسه خیبر در سایت این موسسه آمده است. نگاهی به فعالیت های این موسسه نشان Ù…ÛŒ دهد Ú©Ù‡ بر Ùˆ بچه های خیبر نه آنقدر درگیر کارهای عملی Ùˆ تولید محصول بوده اند Ú©Ù‡ فعالیتهایشان از پشتوانه های پژوهشی خالی باشد، Ùˆ نه آنقدر سرشان به تحقیق Ùˆ پژوهش گرم بوده است Ú©Ù‡ دیگر به کاربردی کردن فکرهایشان نرسند.
این موسسه چندین دوره اجرای بخش عفاف و حجاب نمایشگاه بین المللی قرآن کریم را بعهده داشته است و این بغیر از سایر محصولات و فعالیتهای موسسه است. کتاب، فلش کارت و مجموعه پوسترهای نمایشگاهی که با آثار عفافا و حجاب، زنان و فمینیسم و... توسط موسسه خیبر تولید شده است توانسته به نسبت مورد پسند مخاطبین قرار بگیرد. علاوه بر محتوا، توجه به جذابیتهای گرافیکی و همچنین استفاده از قالبهای جذابی مانند طنز هم از عوامل این موفقیت است.

سایت موسسه خیبر هم حسابی پر و پیمان است. علاوه بر قسمتهایی که به محصولات و فعالیتهای موسسه اختصاص دارد، بخشهایی هم به ارائه خدمات جنبی مشغول است. مثلا بخش مشاوره آفلاین درباره حجاب یا مشاوره تخصصی فعالیت درحوزه عفاف و حجاب از بخشهای مختلف سایت موسسه خیبر به نشانی reihane.ir است. اگر به این نشانی اینترنتی سر بزنید حتما مظالب بدردبخوری پیدا خواهید کرد و از طرفی خواهید فهمید که چرا این موسسه توانسته است افتخاراتی مانند دریافت تندیس و لوح سپاس مدیر مسئول موسسه از رییس جمهور، دکتر احمدی نژاد، بعنوان زن سرافراز ایران اسلامی را در کارنامه خود داشته باشد.

 Ø§ÛŒÙ† سه بچه دوست داشتنی

اما دلیل پرداختن ما در این شماره به موسسه خیبر هیچ کدام از این فعالیتها نبود. همانطور Ú©Ù‡ در ابتدای مطلب آمد این مجموعه امسال گامی عملی برای ایجاد تغییر در بازار لوازم التحریر برداشته است؛ اگرچه مسیر پیش رو بسیار پر فراز Ùˆ نشیب است Ùˆ حالا حالاها کار دارد. نمایشگاه قرآن امسال یکی از جاهایی بود Ú©Ù‡ رسما از این اتفاق فرخنده رونمایی شد. "ثنا" Ùˆ "ثمین"  دو خواهر ایرانی‌ Ú©Ù‡ دوست جدید دختران پاک Ùˆ معصوم این سرزمین‌اند Ùˆ برادرشان "سینا"ØŒ معروف به "سینا جستجو"ØŒ نیز Ù…ÛŒ‌خواهد همراه جدید پسران شجاع Ùˆ بازیگوش ایرانی باشد. محصولات Ùˆ لوازم‌التحریر این سه خواهر Ùˆ برادر در بیستمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم رونمایی Ùˆ عرضه شده است.
این محصولات که با نام تجاری قاصدک روانه بازر شده اند شامل کیف مدرسه، برنامه هفتگی، انواع برچسبها و طرحهای مختلف دفتر مشق و نقاشی می شوند. تلاش موسسه خیبر فقط ارائه محصولاتی با تصاویر و نقش و نگارهای جدید نبوده است. بلکه این مجموعه سعی دارد تا شخصیتهایی را خلق کند که بتوانند سبک زندگی ایرانی و اسلامی را ترویج دهند. کاری که اگر موفق شوند، کارستان خواهد بود.

 Ø±Ø§Ù‡ رفته Ùˆ چاله های پیش رو

اما این اولین بار نیست که تلاشهایی از این دست در کشور صورت می گیرد. معروفترین این دست تلاشها ماجرای عروسکهای ایرانی دارا و سارا است که توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تولید شدند و امروز هر کسی می تواند قضاوت کنند که چه جایگاهی در میان کودکان ایرانی دارند. توجه به چرایی این سرنوشت دار و سارا می تواند راهگشای کسانی باشد که می خواهند در این حوزه گام بردارند. عروسکها یا نمادهایی مانند باربی، اسپایدرمن، شرک و حتی همان یانگومی که در بالا ذکرش رفت، فقط تصویر و پوستر نبودند. شخصیتهای جانداری بودند که خلقیات و رفتارهای مختص خود را داشتند و این مختصات شخصی هم در سریالها، فیلمها و انیمیشن ها شکل گرفته بود. رسانه ابزاری بود که هم به این نمادها ابعاد حیاتی می بخشید و وجوه مختلف شخصیتشان را می ساخت و هم با استفاده از جذابیتهای رسانه ای به علاقه مخاطبان نسبت به آنها می افزود. مثلا اگر سریال یانگوم نبود چرا باید عکس یک خانم کیمونوپوش ساکن شرق آسیا برای دختربچه های دبستانی ایرانی جذاب می شد؟ یا اگر باربی فقط یک عروسک بود و انواع انیمیشن و کتاب داستان و... حول شخصیتش شکل نمی گرفت آیا می توانست به این میزان از شهرت و محبوبیت دست پیدا کند؟

این یکی از نقطه ضعفهای دارا Ùˆ سارا بود Ú©Ù‡ اگر ثنا Ùˆ ثمین Ùˆ سینا هم به آن دچار شوند بعید است توفیق چندانی کسب کنند. این شخصیتهای ایرانی باید محصولات جنبی داشته باشند Ùˆ البته در قالبهای دیگر هنری Ùˆ رسانه ای هم حضور پیدا کنند. البته این مهم فقط به تلاش خیبری ها Ùˆ قاصدکشان نیاز ندارد بلکه توجه Ùˆ همت مسئولان Ùˆ اهالی رسانه –مخصوصا رسانه ملی- را Ù…ÛŒ طلبد.

یکی دیگر از نکاتی Ú©Ù‡ باید مورد توجه باشد، قیمت این محصولات است. این مسئله هم پاشنه آشیل دارا Ùˆ سارا بود. این دو عروسک آنقدر فاخر Ùˆ شیک پوش بودند Ú©Ù‡ دست خیلی از بچه های این سرزمین به پر دامنشان هم نمی رسید. حال آنکه در همین بازار انواع عروسک –مثلا همان باربی- را با قیمتهای مختلف Ùˆ البته کیفیتهای مختلف Ù…ÛŒ توان پیدا کرد. Ú©Ù‡ هر کدام از این مدلها Ù…ÛŒ تواند با یک جیب سازگار باشد. ثنا Ùˆ ثمین Ùˆ سینا باید حواسشان را جمع کنند Ú©Ù‡ اگر خودشان یا دفترمشق Ùˆ کیفشان خیلی طاقچه بالا بگذارند، جز حسرت چیزی برای بچه های پشت ویترین ایستاده به ارمغان نخواهند آورد. Ùˆ همچنان این یانگوم Ùˆ دوستانشان خواهند بود Ú©Ù‡ بر روی کیف بچه مدرسه ای ها خودنمایی خواهند کرد، حتی در دهه شصت!